امروزه استفاده از نرم افزار پاورپوینت یکی از روش های متداول ارائه سخنرانی می باشد. امّا اگر همین پاورپوینت به طور صحیح مورد استفاده قرار نگیرد چه بسا ممکن است که موجبات ضعف سخنران را ایجاد نماید.
پاورپوینت(هنر ارائه با پاورپوینت)
بنابراین علاوه بر اینکه می بایست از لحاظ فنی، ساخت اسلاید ها و پاورپوینت را فرا گرفت، می بایست از لحاظ مهندسی روانشناسی و روانشناختی نیز اسلایدهای پاورپوینت و ارائه خودتان را مورد بررسی و تحت نظر داشته باشید.
با استفاده از نکات روانشناسی و روانشناختی اسلایدها مراتب تأثیرگذاری اسلایدها و ارائه خودتان را به شدت افزایش دهید.
قانون ۶×۶ ،۵×۵ یا حداکثر ۷×۷ می تواند مقدار متنی را که باید در هر اسلاید بنویسیم، نشان دهد و خیال ما را راحت کند. به دنبال این باشیم که چه مقدار وارد کردن متن می تواند استاندارد یک اسلاید
باشد. وجود ۵ ، ۶ یا حداکثر ۷ کلمه در هر سطر و ۵، ۶ یا حداکثر ۷ سطر در هر اسلاید مقدار ی است که میتواند این مزیت را هم برای خود شما و هم برای حضّار داشته باشد که با مقدار مطالبی که در هر اسلاید وجود دارد ، هیچ کدام را از روی متن نمی خوانید.
البته این بدان معنی نیست که در مواردی که لازم دارید نتوانید یک کلمه یا سطر را اضافه کنید. فقط هدف این است که شما یک استاندارد را در دست داشته باشید و بر مبنای آن مانور دهید. در اسلایدها از
نوشتن متن کامل به صورت یک جمله خودداری کنید. آن را به صورت تیتروار و عبارت گونه بنویسید؛ مثلاًجمله: «ترس و اضطراب در سخنرانی وجود دارد و باید آن را کنترل کرد» را می توان فقط به صورت یک عبارت: «مدیری تترس از سخنرانی» یا «غلبه کردن برترس در سخنرانی » درآورد.
نقل قو ل ها بهتر است، به صورت کامل نوشته شود. بطور مثال؛ «فقط یک راه وجود دارد که کسی را وادار به انجام کاری کنید. آری فقط یک راه و آن راه این است که کاری کنید تا او بخواهد که آن کار را انجام دهد.»(دیل کارنگی).
اگر متنی که میخواهید توضیح دهید از استاندارد گفته شده زیادتر است؛ مثلاًحدود ده سطر است و نیاز به تصویر یا جدول هم دارید حتماً آن را در دو اسلاید بگنجانید.
اندازه فونت ها در هر اسلاید باید به اندازه ای بزرگ باشد که خوانا بودن آن را در هنگام نمایش برای مخاطب و خود شما امکان پذیر کند. پس می توانیم نتیجه گیری کنیم که خوانا بودن، یک موضوع مهم در ساخت اسلاید است. متن هر اسلاید معمولاً از دو قسمت تشکیل می شو د. یک قسمت مربوط به نوشتن تیتر موضوع است و قسمت دیگر اساید متن اصلی را تشکیل می دهد؛ که دارای جزئیات بیشتری است.
معمول این است که برای قسمت تیتر از فونت شماره ۲۸ تا ۵۴ استفاده می شود. برای قسمت جزئیات متن هم فونت ۲۰ تا ۳۲ می تواند مناسب باشد. یک قانون دیگر این است که اندازه فونت تیترها را ۸ شماره بیشتر از فونت متن در نظر بگیریم. مثلاً اگر اندازه فونت متن ۲۸ است اندازه فونت تیتر را ۳۶ انتخاب کنیم.
لازم به توضیح است که این اعداد یک حد استاندارد و یک قالب اجرایی را به ما نشان می دهند؛ و این بدان معنا نیست که همیشه و همه جا از این اندازه ها استفاده نماییم. فونت ها می توانند برحسب شرایط (نور پروژکتور، فاصله مخاطبان، نور و فضای سالن و…) تغییر کنند. نهایتاً اینکه فونت ها آنقدر باید واضح و تا حد ممکن بزرگ باشند که مخاطب آنرا به راحتی مشاهده نماید و مطالب به خوبی ارائه شود.
در هر صورت، فونتی که بهترین نتیجه را برای شما داشته باشد می تواند ملاک تصمیم گیری قرار گیرد. اگر امکان استفاده از پروژکتور را در محل سخنرانی داشتید بهتر است آن ر ا امتحان کنید. همه این موارد را با تمرین و ساخت اسلاید های متفاوت برای موضوعات مختلف جهت سالن ها یا کارگاه ها و کلا س ها به دست خواهید آورد.
تازه کارها معمولاً از چندین فونت در اسلایدهایشان استفاده می کنند. این موضوع باعث به هم ریختگی ذهن مخاطب و حتی خود شما خواهد شد. در بهترین حالت، استفاده از یک یا دو فونت، مناسب به نظر می رسد. در سیستم پاورپوینت فونت های مختلفی وجود دارد که اغلب آ نها مربوط به کار ما نیستند یا اینکه برای متن های انگلیسی بیشتر مورد استفاده می گیرند.
فونت تیتر(Titer ) برای تیتر اسلایدها و فونت های آریال(Arial) به صورت(Bold) و یکان(Yakan) می تواند برای متن های فارسی استفاده شود. فونتی را انتخاب کنید که روی همه کامپیوترهای استاندارد جواب دهد، زیرا ممکن است بخواهید از کامپیوترهای محل برگزاری بهره ببرید، لذا فونت های غیر استاندارد می تواند شما را دچار دردسر کند.
برای آن که مخاطبان همگام با سخنران پیش بروند می توان اسلاید را طوری طراحی کرد که متن ها و مندرجات در یک اساید تحت کنترل شما باشد و با هر بار کلیک کردن مشاهده گردد. این کار باعث می شود که ذهن مخاطب جلوتر از صحبت های شما حرکت نکند. پس از درک متن قبلی توسط مخاطب، به سراغ متن بعدی بروید. جهت حرکت هر کدام از متن ها را از یک سمت مناسب نمایش دهید تا نشان از تخیّل شما داشته باشد. از به کار بردن صدا در اسلایدها تا حد امکان اجتناب کنید. صدا درآوردن، مخاطب را یاد دوران کودکی و باز یهای کامپیوتری می اندازد.
در سخنرانی یک سخنران که اتفاقاً در زمینه ای تخصصی، دارای مدرک دکترا بود، شرکت کردم و از نحوه ساخت اسلاید های قدیمی وی آزرده خاطر شدم. چیز خاصی برای نمایش نداشت مگر یک اسلاید که همرا ه با صدا بود و برای جلب توجه چندین بار صدای آن را مثل بچه کوچولوها درآورد!
مطالب فوق بخشی از نکات بسیار مهم روانشناسی و روانشناختی ارائه سخنرانی با استفاده از پاورپوینت است که اثرگذاری و جذابیت اجرای شما را به شدت افزایش خواهد داد. جهت دریافت سایر مطالب مربوط به این حوزه لطفاْ کتاب آموزش سخنرانی«سخنرانی به سبک شما» را مطالعه فرمایید.